وقوع جنگي فرسايشي دور از ذهن نيست
محمدعلي سبحاني
محمدعلي سبحاني، سفير اسبق ايران در لبنان در پاسخ به سوالي درباره اينكه اسراييل از تشديد حملات اخير خود عليه حزبالله و ترور اعضاي اين جنبش چه اهدافي را دنبال ميكند، گفت: منطقهاي كه هدف بمباران گسترده اسراييل قرار گرفته يعني ضاحيه جنوبي، منطقهاي مهم است كه معمولا اكثريت نيروهاي حزبالله در اين نقطه از بيروت مستقر هستند. با توجه به اينكه جنگ اصلي از زمان حملات پيجري آغاز شده بود طبيعتا اعضاي حزبالله مناطق حساس خود را تخليه ميكنند يا حضور خود در اين مناطق را تقليل خواهند داد. هدف اسراييل از تشديد تنشها راهاندازي يك جنگي فراگير در منطقه است. اين موضوع را هم ايران و هم كشورهاي منطقهاي و فرامنطقهاي درك و به آن اذعان كردهاند. اظهارنظرهاي روزهاي گذشته مقامات عاليرتبه اروپايي نيز در اين خصوص كاملا روشن است. در امريكا نيز با وجود غالب بودن فضاي انتخاباتي به اين موضوع پرداخته شده است. گفته ميشود يك اتحاد نانوشتهاي ميان ترامپ و نتانياهو برقرار شده است تا جنگي فراگير را در منطقه حاكم كنند و به اين منظور ترامپ مقدمات پيروزي خود را فراهم كند. اسراييليها طي يك سالي كه از عمليات توفانالاقصي ميگذرد شرايط بسيار حساسي را پشت سر گذاشتهاند. سالگرد 7 اكتبر كه در آن صدها نفر از نظاميان اسراييلي كشته شدهاند، نزديك است. همچنان گروگانهاي اسراييل دراختيار نيروهاي حماس قرار دارد. رفتار شخص نتانياهو يادآور اقدامات هيتلر است، چراكه هيچ مانعي براي خود در روند نسلكشي كه پيش گرفته است، نميبيند. سالگرد 7 اكتبر يادآور اين موضوع خواهد بود كه هيمنه اسراييل شكسته شده است. بنابراين اين بازيگر سعي ميكند بقاي خود را در شرايط حاكم بر منطقه حفظ كند. البته كه اين استراتژي اسراييل است. مجموعهاي از عوامل در تصميمات اسراييل به منظور تشديد حملات خود به حزبالله تاثيرگذار بوده است. ترور اسماعيل هنيه را نيز در همين راستا ميتوان تبيين كرد. در لبنان نيز اين بازيگر ترور فرماندهان و چهرههاي برجستهاي چون شهيد نصرالله را در دستور كار خود قرار داد. عكسالعمل جامعه جهاني و مردم لبنان و فلسطين و منطقه روزهاي آتي ميتواند شديدتر از تصور اسراييليها براي نابودي مقاومت باشد. ممكن است اتفاقاتي در اين زمينه رقم بخورد. در حملات پيجري اخيري كه صورت گرفت ضربات سنگيني به حزبالله وارد شد. هدف قرار دادن منطقه ضاحيه جنوبي بيروت كه بيشتر اعضاي اداري حزبالله در آن حضور دارند نيز خسارات سنگيني را به حزبالله وارد كرد. ذكر اين نكته اهميت دارد كه با ترور سيدحسن نصرالله اينگونه نيست كه اين جنبش امكان جايگزين كردن افراد كليدي خود را نداشته باشد. اين قبيل فراز و نشيبها در تاريخچه مقاومت هميشه وجود داشته است. من معتقدم اتفاقات اخيري كه رخ داده در راستاي فراز و نشيبهاي بسيار دردناكي است كه مقاومت آن را تجربه كرده و ميكند. اميدوارم كه اين دقت نظر وجود داشته باشد كه جنگ فراگير در منطقه ايجاد نشود. بايد تا انتخابات امريكا در مسيري قرار بگيريم كه از وقوع جنگي گسترده جلوگيري شود. به اين دليل كه اگر چنين جنگي رخ بدهد آيندهاي براي آن متصور نيست.
سبحاني در پاسخ به اين سوال كه آيا هدف اصلي اسراييل ورود به رويارويي مستقيم نظامي با ايران است و تا چه ميزان به اين هدف نزديك شده است، گفت: اين تحليل كاملا درست است. زماني كه سفارت ما در دمشق هدف حملات تروريستي اسراييل قرار گرفت و بعد از آن زماني كه اسماعيل هنيه در تهران ترور شد، اسراييليها تصور ميكردند كه ايران قطعا پاسخ نظامي خواهد داد و درگيريها با تلآويو آغاز خواهد شد و خسارتهاي بزرگي در نتيجه اين درگيريها به ايران وارد ميشود. چرا امريكاييها خود را موظف و متعهد به حمايت از اسراييل ميدانند. اسراييل نيز در منطقه احساس انزواي دائمي دارد. سرزميني كه در آن قرار دارند، آسيبپذير است. اين جزو اهداف استراتژيك اسراييل است كه امريكا را وارد منطقه كند. كمااينكه در جنگهاي گذشته نيز اين اتفاق افتاده و سياستهايي براي طرفين تعيين شده است. ما در اين زمينه بايد از تمام توان خود استفاده كنيم كه اسراييل را به گونهای حساب شده پشيمان کنیم و ضرباتي را به آنها وارد كنيم. در رابطه با اين موضوع مهم تاكيد من بر انتخابات امريكاست، چراكه در اين بازه زماني باقي مانده بسياري از متغيرها تاثيرگذار است و شرايط را خطرناكتر يا آرامتر خواهد كرد. آقاي ترامپ براي افزايش راي خود در انتخابات رياستجمهوري از هيچ جنايتي فروگذار نكرده است.
سبحاني در پاسخ به سوال ديگر «اعتماد» مبني بر اينكه واكنش حزبالله به اقدام تروريستي اسراييل چگونه خواهد بود و آيا وارد جنگي فرسايشي با تلآويو خواهد شد يا خير، گفت: حزبالله داراي مرزي طولاني با اسراييل است. در تمام اين مرزها، شهركهاي اسراييلي قرار دارند. جنگ فرسايشي براي اسراييل كشنده است. اسراييليها در بازهاي از زمان كه در درون سرزمينهاي لبناني كه به اشغال خود درآورده بودند، مستقر بودند، ضربات سنگيني را متحمل شدند. اين تصوري خام خواهد بود كه اسراييل بتواند با همه امكانات خود نيروي مقاومت را از بين ببرد. البته برخي تحليلگران نيز در اين زمينه نگاهي واقعبينانه دارند و نقاط ضعف دو طرف يعني اسراييل و حزبالله را در نظر ميگيرند. بنابراين نگرانيهايي از طولاني شدن جنگ ميان اسراييل و حزبالله وجود دارد. جنگ فرسايشي بسيار خسارتبار خواهد بود. به اعتقاد من اين احتمال وجود دارد كه در صورت روي كار آمدن دموكراتها در امريكا اين جنگ طولاني تا حدي كنترل شود. در صورتي كه ترامپ پيروز اين انتخابات باشد احتمال تداوم اين روند يعني ادامهدار شدن جنگ فرسايشي و عدم موافقت اسراييل با آتشبس وجود دارد.